Dünyanın en pahalı tankı olan AMX-56 Leclerc tankı Fransız Nexter şirketi tarafından üretilmiş olup ismini Normandiya Çıkarması’ndan Paris’e kadar ilerleyen 2. Özgür Fransa Zırhlı Tümeni’nin komutanı olan Philippe Leclerc de Hauteclocque’den almıştır. Fransa ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından aktif olarak kullanılmakta olup bazı otoriteler tarafından en iyi asimetrik harp tankı olarak gösterilmektedir.
Hareket Kabiliyeti
Leclerc, V8X tipi 1500 beygirlik Fin Wärtsilä firması tarafından üretilen hiperbar dizel motor kullanmaktadır. 1300 litre yakıt ile 550 kilometre menzile sahip olup arkasına yerleştirilebilen ek yakıt tankları ile menzilini 650 kilometreye çıkarabilmektedir. Maksimum 72 kilometre/saat hıza çıkabiliyor olarak bilinse de asfaltta 80 kilometrenin üzerine çıktığı Fransız kaynaklar tarafından belirtilmektedir.
Hiperbar sistemi, turboşarj ve ana motor kapandığında tüm sistemlere yardımcı güç veren bir APU olarak görev yapan bir Turbomeca TM 307B gaz türbinini motora entegre eder ve ismini 7,5 bar artırma basıncından ve sonuçta elde edilen ortalama efektif basıncın 32,1 bar olmasından alır.
Ateş Gücü
AMX-56 Leclerc tankı neredeyse dünyanın en etkili topu olan Altay tankında da kullanılan Alman Rheinmetall L55 topu kadar yüksek ateş gücüne sahip CN120-26/52 topu kullanmakta olup en yüksek ateş gücüne sahip defans tankıdır. Tankın içerisinde elle komuta edilebilen 12.7mm uçaksavar (1000 mermi) ve 7.62 (3000 mermi) makineli tüfek bulunmaktadır. Dakikada 12 atım yapabilen otomatik doldurucaya sahip olup dakikada en fazla atış yapabilen tanktır. Otomatik doldurucusu elektronik olarak sıkça sorun çıkardığından dolayı defalarca iyileştirmeler yapılmıştır ve en sonunda sorunların büyük çoğunluğu çözüme kavuşturulmuştur.
Aynı zamanda en yüksek isabet yüzdesine sahip olup hareket halinde hareketli hedefleri en başarılı şekilde vurabilen tanktır. Bunu da stabilizasyon sisteminin sahip olduğu özel elektronik yapısına borçludur.
Zırhı
Leclerc tankı, otomatik doldurucunun verdiği avantaj ile beraber sahip olduğu kompozit zırhını da hafif, dayanıklı ve sert malzemelerden oluşturmaktadır. Temel olarak asimetrik harbe karşı başarılı olması için tasarlanmış olsa da sahip olduğu titanyum ve tungsten gibi sert ve oldukça pahalı metaller sayesinde zırh delici sabotlara karşı da efektifliği yüksek bir zırha sahiptir. Kimyasal enerjili mühimmatlar olan HEAT mühimmatlara karşı ise sahip olduğu NERA plakalar ve HEAT mühimmatlara karşı direnci daha yüksek olan ERA zırhlar ile birlikte seramik yapısıyla kalınlık olarak 820mm’yi geçmeyen kalınlığa sahip olmasına rağmen birçok ana muharebe tankına göre efektifliği daha yüksek bir zırha sahiptir. Amerikan Chobham tipi NERA zırhları reddederek kendileri daha farklı bir NERA zırh üretip kullanmaktadırlar.
Ön taret yanakları olarak geçilmez bir kale olmasada yan tarette mürettebatını daha iyi korumak için sağ ve sol tareti bile farklı bir tasarıma sahip olup mürettebatını tehlikeye atabilecek isabetlere karşı ekstra korunmaya sahiptir.
Leclerc ağır, geçilmez bir kale olmaktansa çevik, dayanıklı, vurucu bir tank olmayı seçmiş olup Challenger2 ile aynı amaca hizmet etse de siyah ile beyaz kadar farklı düşüncelerin ürünleridir.
Aktif Koruma Sistemi ve Azur (Action en Zone Urbaine) Kiti
Leclerc, GIAT tarafından üretilen GALIX muharebe koruma sistemine sahiptir. GALIX, fırlattığı çeşitli duman bombaları ve anti-personel bombaları ile tankı güdümlü mühimmatlara karşı korumaktadır. Ayrıca kızılötesi ışınlar ile de güdümlü bombaların hedeflerini şaşırtarak tam bir soft-kill özelliği göstermektedir.
Azur, Amerikan Abrams tanklarında kullanılan TUSK kiti ile benzer eklemelere sahip olup bir asimetrik harbe hazırlık kitidir. 2011 yılından itibaren aktif olarak kullanılmakta olup diğer kullanıcı olan Birleşik Arap Emirlikleri’ne de Azur kit satışı yapılmıştır. Azur kit; ERA blokları, GALIX sistemi, etek zırh ve birkaç yeni elektronik özelliği bünyesinde bulundurmaktadır.
Terminatör
Leclerc tankı uzun zamandır NATO tarafından uygulanmak istenilen fakat getirdiği birçok sorun ile başa çıkılamayan 140mm’lik topa geçiş sürecini bir miktar çözebilmiş olup en azından prototip üretebilmiş olan tek tanktır. Fransızların elinde 2 adet Terminatör modeli prototipe sahip olup üstünde çalışmaya devam etmektedirler. Yeni daha ağır taret, daha uzun daha ağır gövde, stabilizasyon, otomatik doldurucunun 140mm’yi taşımak için uygun olmaması gibi birçok mekanik problemin yanında ek olarak zaten çok fazla elektronik probleme sahip olan Leclerc, daha fazla elektronik problemler ile baş başa kalmıştır. Tüm bu sorunları bir nebze çözerek üretilen prototiplerin ise bir tanesi yaklaşık 24 milyon Euro’ya mâlolmuştur. Fransız muhalafeti tarafından ortaya çıkarılan bu gerçek uzunca bir süre Fransız meclisinde sert rüzgarlar esmesine sebep olup proje tamamen rafa kalkmasa da yavaşlatılmıştır.
Birim Maliyeti ve Pahalılığındaki Temel Sebepler
AMX-56 Leclerc Série XXI en yaygın ve yeni 120mm modeli 12.6 milyon Euro birim maliyetine sahiptir. Terminatör modeli ise yaklaşık 24 milyon Euro birim maliyetine sahiptir. Pahalılığındaki en temel ise şüphesiz Fransızların ”En iyi tankı biz yapacağız.” inadı yüzündendir ve bu konuda hiçbir maliyetten kaçınmamışlardır. Zırh olarak oldukça pahalı materyaller kullanmakta olup karmaşık elektronik yapısı ve bitmek bilmeyen problemlerini çözebilmek için harcanan paralar karşımıza bir tanka kesinlikle verilemeyecek kadar yüksek bir maliyet çıkarmaktadır. BAE tarafından Yemen’de Suudi M1A2S’lerine göre çok daha başarılı olmuş olsa da Fransızların iddia ettiği gibi tüm sorunları çözülmemiş olup bazı elektronik problemlerinin hâlâ mevcut olduğu gözlemlenmiştir. Leopard 2A4 alımından önce bizimde gündemimize gelmiş olup oldukça tuzlu olduğu için teklif dahi götürülmemiştir.
Özetle
Leclerc, F35’in birim maliyetinin 89 milyon dolara düştüğü son zamanlarda kesinlikle fiyat/performans bakımından başarısız bir tanktır. Asimetrik harpte sorunlarının büyük oranda çözülmesinden dolayı son yıllarda bazı otoriteler tarafından Challenger-2 tankından ön planda tutulmasına karşın kesinlikle o fiyata değmeyecektir. Fransızların inadı bugün karşımıza oldukça yüksek elektronik kabiliyetlere sahip, çevik, hafif ve dayanıklı bir savunma tankı çıkarmıştır. Tabi maddi olarak sınırsız destek sağlamasalar idi bu proje bu noktalara gelir miydi bilemiyoruz.
Yazar: Yusuf Metin Kaynak: SavunmaSanayiST.com
CN120-26 52 kalibre top kullanır leclerc :D